OVER HET GEMEENSCHAPSINSTINCT EN HET JUICHEN

ook voor liefhebbers

Gemeenschappen

Voor veel voetballiefhebbers gaat het er in de komende weken om of hún land wint. Zij steunen de vertegenwoordigers van de gemeenschap waartoe zij behoren. Er zijn veel soorten gemeenschappen. Je hebt werkverbanden, vriendengroepen, sportclubs, politieke partijen, je hebt het land waar je woont en zangverenigingen en je kunt ook supporter/fan zijn. En je dus identificeren met het wel en wee van je club: als je hard juicht als ze winnen en bedroefd bent bij een verlies, is je gemeenschapsinstinct aan het werk. 

Ik ervaar zelf dat als je met een groep kijkt naar een voetbalwedstrijd, dat dan de emotie om het winnen en verliezen sterker is dan in je eentje. Met elkaar ervaar je het gemeenschapsinstinct sterker. Met mijn koorvrienden bijvoorbeeld, met een man of dertig hebben we naar een EK- of WK-wedstrijd gekeken. Op een klein TV-schermpje. Ik was er helemaal ingekropen en als ik weer eens razend enthousiast werd van een prachtige rush waarbij de tegenstanders werden gepasseerd alsof die verlamd waren, maar waarbij de bal uiteindelijk toch net naast ging, dan kwamen ze toch wat bezorgd vragen of ik me niet te veel opwond. 

Teamgevoel

Je eigen belang opofferen voor het teambelang, dat hoor je elke week wel een keer in de nabeschouwingen van een voetbalweekend. Ik was zelf niet zo’n teamplayer, daarom wou ik denk ik graag keeper van Ajax worden maar geen veldspeler. Maar ik denk dat ik ook het overzicht en het gevoel niet zo had, bij cowboyfilms wist ik bijvoorbeeld nooit wie de goeien en wie de slechten waren (ik weet nu dat ik toen had moeten denken dat de indianen de slechten waren).

Ik denk dat ik 6 of 7 jaar was en toen speelde ik een keer op straat en er ontstond een blaaspijpgevecht met van die plastic buizen waardoor je zelf (van de krant of de Libelle) gemaakte papieren pijltjes kon wegblazen. Ik denk dat ik met vier andere jongens aan één kant tegenover drie andere jongens stond. Op een gegeven moment viel me op dat er bij de tegenpartij veel meer pijltjes op de grond lagen dan bij ons; logisch, wij waren met z’n vijven en bliezen er dus veel meer. Toen ben ik naar de andere partij gelopen want van daaruit kon ik lekker veel blazen. Later zei mijn oudere broer, die bij die eerste vijf hoorde, dat ik dat maar niet meer moest doen. 

Voor zover ik me kan herinneren kwam het eerste echte gevoel van teamverbondenheid pas tientallen jaren later, toen we een keer met het managementteam van ons kantoor gingen paintballen. Langzaam sluipend, elkaar zachtjes signalen gevend over de positie van “de vijand”, trokken we op in een grote afhankelijkheid van elkaar en dat gaf mij een heel bijzonder gevoel. In de opgewondenheid van onze succesvolle operatie schoot ik vervolgens drie keer vanaf anderhalve meter op de chef-deurwaarder, terwijl mij was verteld dat je een meter of tien afstand moest houden. Gelukkig kon de chef-deurwaarder wel tegen een stootje. Hij heeft mij zelfs nog een tip gegeven over een woning die te koop stond in de wijk waar hij zijn werk deed en daar wonen we nu al meer dan dertig jaar. 

Juichen, maar niet te lang

Ik kijk bijna elke week naar Studio Sport Voetbal Eredivisie. En dan valt me zo op hoezeer de uitingen op het veld verschillen van wat de voetballers in interviews na afloop zeggen. Als een speler een doelpunt heeft gemaakt, maakt hij een sprong die nog wel een halve meter hoger is dan waarmee hij zojuist met een kopbal heeft gescoord. Hij rent dan weg om op zijn knieën nog een meter of vijftien door het gras te schuiven (ik denk dan steeds: er zal toch geen glas op het veld liggen, dan heeft hij namelijk meteen twee doorgesneden kruisbanden). En dan is er een groepshug van alle spelers die bovenop hem gaan zitten en liggen.

Of de groep medespelers komt hem meteen dank zeggen, nog voordat hij gelegenheid krijgt de knieschuif te maken. Dan staat ie nog en komen er soms wel vijf, zes of meer spelers die op hem springen en aan hem gaan hangen. Kunnen die benen al dat gewicht wel dragen? Zou een trainer of de sportfysiotherapeut niet moeten zeggen dat dat onverantwoord is?

En dan komt de gelukkige doelpuntenmaker voor de camera. De interviewer nodigt hem uit om te zeggen hoe hij zich voelt over dat prachtige en belangrijke doelpunt dat zorgde voor een gelijkspel. Het gezicht betrekt en voorzichtig komt het uit zijn mond: “We doen het natuurlijk allemaal met elkaar en ik doe mijn best om belangrijk te zijn voor het team. Jammer dat we niet alle drie de punten mee naar huis hebben kunnen nemen.”

Anders dan direct na het doelpunt moet je je voor de camera natuurlijk niet te hard op de borst kloppen, dat vinden je teammaatjes vast niet leuk. Ook dat is teamwork.

Overleven

Darwin zei al: hoe sterker trouw, gehoorzaamheid, moed en sympathie voor elkaar, altijd klaar staan om elkaar te helpen en om zichzelf op te offeren voor het algemeen welzijn, des te meer overlevingskans op andere groepen. Natuurlijke selectie dus. 

En die eigenschappen hebben we nog steeds nodig als we als groep iets voor elkaar moeten krijgen, zoals bij voetbal. 

_____________________________

Foto: http://www.pixabay.com

Reacties zijn van harte welkom; je kunt ze hieronder plaatsen; reacties naar Jan kun je sturen naar koetjwm@gmail.com.

Vind je dit bericht leuk, aarzel dan niet het door te sturen aan anderen. Op de website http://www.dewereldenvanjan.blog kan iedereen zich aanmelden door zijn mailadres daar achter te laten.