OVER DE MENSHEID

Het Grote Geheel omvat de zon, de aarde en de sterrenhemel die we kunnen zien en alles wat daarbuiten ligt tot en met de verste ster en het gaat ook tot in het kleinste onderdeel van een atoom en alles wat er verder is, maar waar we geen kennis van hebben. Eerder hadden we het over die verre verten en de nieuwsgierigheid van veel mensen om alles daarover te weten te komen.

Vandaag blijven we dichter bij huis. En gaat het over de mensheid waar ieder van ons deel van uit maakt.

Hoe het zo gekomen is met de mensheid *)

De evolutie heeft de mens voortgebracht. Of God heeft de mens geschapen en hem daarbij de opdracht meegegeven: “Weest vruchtbaar, en vermenigvuldigt, en vervult de aarde, en onderwerpt haar, en hebt heerschappij over de vissen der zee, en over het gevogelte des hemels, en over al het gedierte, dat op de aarde kruipt.” (Bijbel, Genesis 1 :28).

Hoe dan ook, aanvankelijk leefden de mensen in kleine groepen als jager/verzamelaar, met als enig ander levend gezelschap de hond. Als het nodig was gingen ze naar een andere plek, als het eten op was of als er gevaar dreigde. 

Dat werd anders na de agrarische revolutie, waarin de mens grond ging bewerken en daar dan uiteraard moest blijven om de vruchten van zijn arbeid te kunnen plukken. En er werden muren omheen gezet om vijanden buiten te kunnen sluiten. Eetgewoonten veranderden, het werd eenzijdiger, en ook de inspanningen die de groepsleden moesten leveren om uiteindelijk dat voedsel te kunnen oogsten en verwerken was minder gevarieerd dan bij de jagers/verzamelaars. De gemeenschappen werden groter.  

Heel veel Rupsjes Nooitgenoeg

In de laatste paar duizend jaar hebben de mensen veel nieuwe vaardigheden ontwikkeld. Het voorstellingsvermogen, de denkkracht en het organisatievermogen, de samenwerkingsgerichtheid binnen groepen en de nieuwsgierige aard van de mens hebben via de industriële revolutie en de komst van de informatie- en communicatietechnologie geleid tot een gigantische productie-potentie voor alle rupsjes-nooitgenoeg, die ten volle wordt benut. 

Ondertussen zoekt de mens steeds verder, “om uitdagingen aan te gaan en om kansen te zoeken en te grijpen”. De indianen kunnen er over meepraten **).

Vanuit de overige levensvormen gezien vormt de mensheid nu een kwaadaardig virus met een reproductie-factor boven de 1 en een toenemende schade per geval. Pas wanneer de reproductiefactor daalt onder de 1 (misschien deze eeuw al) én de schadelijke effecten per eenheid kunnen worden ingedamd (dat kan nog wel even duren) zijn we op de goede weg.  

We overzien de gevolgen van ons handelen niet

Misschien zie je ze wel eens, die hele kleine hondjes, schattig en even lief als grote honden. Ik las deze week dat grote honden de aarde belasten met een ecologische voetafdruk die meer dan de helft kan zijn van die van een mens. 

Wij hebben in 2010 Spiky in ons huis opgenomen, een “tussenmaatje hond” zo noemde de hondentrainer het; ik kan me niet herinneren dat we een moment hebben nagedacht over de milieugevolgen daarvan. 

Ik zat nog even door te denken. Ik zag dat ook kleine honden net zo intelligent kunnen zijn als grote. Ik dacht dat levert perspectieven voor de mensheid! Met een beetje geduld kunnen we gewoon steeds kleinere mensen gaan ontwikkelen; wij zijn veel te groot geworden. Als je lengte, breedte en diepte halveert heb je maar 1/8 gewicht nodig. Als we dan ook steeds lekkerder vegetarisch gaan eten (ik heb sinds een jaar geen koemelk meer in de koffie, maar havermelk en het is nu inmiddels zo dat ik warme koemelk uitgesproken vies ben gaan vinden!), geen vlees dus, dan scheelt dat zeker nog eens de helft aan landbouwgrond (en -gif) en is het gebruik van landbouwgrond afgenomen tot 1/16. En allerlei andere dingen, zoals ruimte voor bebouwing, energie voor vervoer, etc. nemen overeenkomstig af. 

We zouden ons als mensheid dan kunnen terugtrekken op één continent en de andere vijf teruggeven aan de natuur. 

Maar het is niet aan mij om grote (in dit geval onhaalbare) plannen te bedenken. Het heeft ook geen zin om je druk te maken of bang te worden of je humeur erdoor te laten beïnvloeden. De bijdrage aan een minder verspillende en vervuilende mensheid zal door ieder geleverd moeten worden onder het motto “alle kleine beetjes helpen” en “action purifies” of zoals destijds in de instructies stond voor de ambtenaren van Financiën die naar een vergadering in het buitenland gingen: “handelen naar bevind van zaken”. 

De mensen om ons heen

Als je aan iemand vraagt wat zijn leven het meest beïnvloedt dan zullen de meeste mensen toch zeggen: de mensen om me heen. Wij leven nu met zo’n 8 miljard mensen op deze aarde maar we hebben natuurlijk vooral van doen met de, zeg maar, 504 mensen die iedereen (gemiddeld) kent. Waaronder je eventuele levenspartner, gezin, familie en vrienden tot en met die leuke collega van de andere afdeling met wie je altijd een praatje maakt bij het koffie- en het kopieerapparaat.

Als het gaat om de relatie met mensen om je heen is het contrast met de jager/verzamelaar bijzonder groot. Had de mens destijds eigenlijk maar met één groep te maken, tegenwoordig kunnen het er op een bepaald moment wel zeven of meer zijn: het gezin, de familie, het werk, vrienden- en vriendinnenclubjes,  buurtgenoten, religieus verband, politieke partij, sportclub of een koor.

Elke groep kent zijn eigen codes en spelregels en met al die groepen en individuen ben je 24 uur per dag verbonden. Verbonden willen zijn met je groep, daarin geaccepteerd en gewaardeerd te voelen, dat lijkt wel het belangrijkste in deze tijd. 

En dan wordt ook nog verwacht dat je overal over kunt meepraten en vooral dat je een eigen mening hebt.

En dan gaat, zoals door de eeuwen heen, het leven met zijn onvoorspelbare momenten van ongelukken, ziekte en dood ook nog gewoon door. 

Hoe wij reageren op die sociale druk, op problemen waar we als individu niet veel aan kunnen doen, welke effecten dat heeft op ons, hoe wij communiceren en waar we toch nog plezier aan kunnen beleven: zat onderwerpen nog om bij stil te staan op onze verdere reis door de drie werelden. 

O O O O O O O O O

*) Yuval Noah Harari. Sapiens. 2018. Ik heb dat boek over de geschiedenis van de mensheid in één keer uitgelezen. Mijn oudste dochter ook en zij zei: “Ik wou dat ik vroeger zo geschiedenisles had gekregen”.

**) Extraatje. Boodschap voor de maangeesten.

Rond de eerste maanreis van de Apollo ging het volgende verhaal. De Amerikaanse astronauten oefenden in een vulkanische streek vlakbij bij een Indianen Reservaat. Tijdens één van de oefeningen werd Neil Armstrong aangesproken door een bewoner van het reservaat. Die vertelde hem dat de indianen geloven dat er op de maan heilige geesten wonen en hij vroeg aan Armstrong  of hij een boodschap wilde doorgeven aan één van die geesten als hij die zou tegenkomen. Dat wilde Neil wel doen. 

De indiaan vertelde hem in zijn eigen taal wat hij moest zeggen, Armstrong zei het een aantal keren na totdat hij het uit zijn hoofd kende. Hij vroeg nog wat voor boodschap dat was, maar dat mocht de indiaan niet vertellen, het was een geheime boodschap. 

De hele wereld heeft gezien dat er geen gesprek heeft plaatsgevonden van de geesten op de maan met Neil Armstrong. Maar terug op aarde was Armstrong wel nieuwsgierig naar welke boodschap hij dan had moeten overbrengen. Hij vond uiteindelijk een tolk en vertelde hem wat hij had moeten zeggen. De tolk begon ontzettend te lachen. Hij zei: “It means, don’t trust a word these people are telling you. They’re here to steal your land.”

Bron: Gaia.com,  September 12, 2019

Foto: samengesteld uit afbeeldingen van pexels.com door Johan Leo Koet

Eerdere berichten zijn te vinden op www.dewereldenvanjan.blog

Reageren naar Jan: mail naar koetjwm@gmail.com

Reacties die je hieronder invult kunnen voor andere lezers zichtbaar worden.